Leliwa is a Polish coat of arms. It was used by several hundred szlachta families during the existence of the Kingdom of Poland and the Polish–Lithuanian Commonwealth, and remains in use today by many of the descendants of these families. There are several forms of the arms, all of which bear the name, Leliwa, but which may be distinguished as variations of the same arms by the addition of a Roman numeral. In 19th century during a pan South-Slavic Illyrian movement heraldic term Leliwa (Croatian: Leljiva)[1][2] also entered Croatian heraldry as a name for the coat of arms considered to be the oldest known symbol; Bleu celeste, a mullet of six points Or surmounted above a crescent Argent – A golden six-pointed star (representing the morning star) over a silver crescent moon on a blue shield, but also as a name for all other coats of arms that have a crescent and a mullet.
Leliwa | |
---|---|
![]() | |
Battle cry | Leliwa |
Alternative name(s) | Leliwa, Leliwczyk, Leliwita |
Earliest mention | 1324 (seal), 1399 (record) |
Families | 830 names A
Abaszkiewicz, Abramowicz, Adamkiewicz, Adamkowicz, Adamowicz, Aksan, Aksanow, Albicki, Alechnowicz, Anczewski, Andrzejewicz, Anszewski, Antoniewski, Antoszewski, Anusiewicz, Anuszewicz, Anuszewski. B
Babczyński, Babiński, Bacewicz, Bachrynowski, Badkowski, Bagarewicz, Bagrycewicz, Bahrynowicz, Bahrynowski, Bajer, Bakrynowski, Baluczyński, Bałuczyński, Barancewicz, Baranowicz, Bartkowski, Bassowski, Baszowski, Bauer, Baur, Baurski, Bądkowski, Bedliński, Bereziński, Bernatowicz, Bes, Besowski, Będzimirowski, Bękowski, Białas, Białobłocki, Białopiotrowicz, Białoszycki, Bielicki, Bielowski, Bieniewski, Błocki, Błudnicki, Błudowski, Bobiński, Bobola, Boboński, Boczkowski, Bodzanowski, Bodzanta, Bodzewski, Bolcewicz, Bolte, Bonuchowski, Borzuchowski, Bóbr, Brandt, Brażewski, Brażyński, Brăescu, Bremer, Broniewski, Bryżyński, Brzeszewski, Brzozdowski, Brzozogajski, Budiło, Budzewicz, Budziewicz, Bujwid, Bukowiecki, Bułajewski, Bułhak, Bułhal, Bułharowski, Burakowski, Buywid, Byszewski, Bytoński. C
Cebrzyk, Centomirski, Cerkas, Chełmowski, Chleb, Chlebowicz, Chłasiewicz, Chłasko, Chłopecki, Chmielewski, Chmurzyński, Choberski, Choborski, Chociatowski, Chrościcki, Chrucki, Chruścicki, Chryściński, Cichiński, Cichowicz, Cichowski, Cidzik, Ciszkowski, Cudzinowicz, Czachowski, Czacki, Czaiński, Czajęcki, Czajkowski, Czajowski, Czapiewski, Czapkowski, Czapski, Czarnecki, Czarnicki, Czarnołęski, Czawszajewicz, Czawszkiewicz, Czechowicz, Czechowski, Czehryński, Czejłytko, Czelatycki, Czelatyński, Czerczycki, Czerkas, Czerkies, Czernczycki, Czeski, Czeyłytko, Czobor, Czubicki, Czubiński, Czubowski, Czudzinowicz, Czulski, Czuprynowski, Czybiński. D
Dackiewicz, Daćkiewicz, Damerau, Damerkaw, Danecki, Danilewicz, Daniła, Daniło, Daniłowicz, Darnowski, Daszczenko, Daszkowski, Dawidowicz, Dąb, Dąbrowski, Dewejn, Długołęcki, Dłużniowski, Dobaniewski, Dobrzański, Dobrzyński, Dokurno, Dorohostajski, Dorpowski, Dowejn, Dowgiałło, Dowgiało, Drasławski, Dreszkowski, Drowdwiłło, Drublański, Drzeczkowski, Duchowicz, Dudziecki, Dusejko, Dusieyko, Duszkiewicz, Dymitrowski, Dyrżewicz, Dyszewicz, Dziewiętnicki, Dzieża, Dziubiński, Dżur. E
Ezofowicz. F
Fersen, Francuzewicz, Francuzowicz, Freiman-Ostaniewicz, Fryjewicz. G
Gabriałowicz, Gabryałowicz, Ganglowski, Gangłowski, Gaugłowski, Gawłowski, Gąglawski, Gągławski, Geczewski, Gesztowt-Łokiański, Giecewicz, Gieczewicz, Gieczewski, Gierłowicz, Gierszod, Gierzad, Giesztołd, Giesztowt łokiański, Gietowć, Gietowt, Gintowt, Gintowt-Dziewałtowski, Girowski, Gliński, Goleniewski, Goleniowski, Gołuchowski, Gordziałkowski, Gorka, Gorkański, Gortatowski, Gotartowski, Gozdzki, Górka, Górkański, Graniewski, Granowski, Grell, Grochowski, Grunowski, Gurkowski, Gurnowski, Gwiazdowski. H
Hanusowski, Haraszkiewicz, Haustein, Hegel, Hegliński, Herżod, Hlaska, Hleb, Hlebicki, Hlebowicz, Hłaska, Hłasko, Horn, Hortyński, Howig, Hubal. I
Ibiański, Iłłakowicz, Irzykiewicz, Irzykowicz, Iwonicz, Iwowicz. J
Jacewicz, Jachimowicz, Jackiewicz, Jacosławski, Jaczewski, Jaczyntowicz, Jagielnicki, Jagintowicz, Jahelnicki, Jahołkowski, Jakowicz, Jaksmanicki, Jaksmański, Janecki, Janisławski, Jankiewicz, Janowicz, Jarosławowicz, Jarosławski, Jaroszewicz, Jaskmanicki, Jaskold, Jaskołd, Jawsza, Jawszowicz, Jelec, Jelowski, Jerzyk, Jerzykowicz, Jeżowski, Joachimowicz, Jotkiewicz, Józefowicz, Jucewicz, Juchniewicz, Juchnowicz, Judinowicz, Juniewicz, Junowicz, Jurkowski, Juskiewicz, Juszkiewicz, Juśkiewicz. K
Kadziński, Kadzyński, Kalenicki, Kalenik, Kamieński, Kappel, Karaczowski, Karaszewicz, Karsznicki, Karśnicki, Karwacki, Kaski, Kasperowicz, Kaszański, Kewlicz, Kiersz, Kiewlicz, Kikowicz, Kirsz, Kirsza, Kisielowski, Kiski, Kiszelowski, Kiszkiewicz, Knipowicz, Koczanowski, Kokocki, Kolański, Komorski, Konczacki, Koniński, Konopiński, Kończacki, Kopestyński, Kopystyński, Korczyc, Korczycki, Korczyński, Korzeniewski, Korzeniowski, Kostewicz, Koszański, Kościa, Kościc, Kościewicz, Kotaszewicz, Kozicki, Kozielski, Kozieł, Koziełł, Kraiński, Krajewski, Krajowski, Krajski, Kraśnik, Krenz, Kronicki, Krosno, Krupka, Krysiński, Kryżan, Krzesz, Krzywiecki, Krzywięcki, Krzywobłocki, Księski, Kszyniecki, Kuchmistrzowicz, Kuchmistrzowski, Kuciński, Kukiel, Kumaniecki, Kummer, Kuniński, Kurczukowicz, Kurmin, Kurowski, Kuzmicki, Kwiatkowski. L
Laskowski, Ledycki, Lejkowski, Lekszewicz, Leliwa, Lenkszewicz, Leonowicz, Lesieniewicz, Leskiewicz, Leśkiewicz, Lgocki, Lipański, Lipen, Lipeń, Lipień, Lipiński, Lisiecki, Lisowski, Lissowski, Liszeń, Liszyń, Lityński, Lostin, Ludkiewicz. Ł
Łabcewski, Łabiewski, Łachoyski, Ładowski, Łakowicz, Łapszyński, Łaszkiewicz, Ławiński, Ławrynowicz, Łohojski, Łokiański-Gesztowt, Łopacki, Łosiew, Łostowski, Łoziński, Łubanka, Łukowski, Łyczkiewicz, Łysakowski. M
Macewicz, Marcholenko, Marcinkiewicz, Marcinowicz, Margiewicz, Martynowicz, Martyszewski, Matusewicz, Matuszewic, Matuszewicz, Medeksza, Melsztyński, Meslicz, Miaskowski, Miastkowski, Micewicz, Michałowski, Mickiewicz, Mierciński, Mierczyński, Mierzeński, Mierzyński, Mikulicz, Minejko, Mineyko, Minwid, Mislicz, Miszkiewicz, Mitko, Młaszkowski, Młodkowski, Młotkowski, Mokierski, Molwiłło, Moniwid, Moniwidowicz, Montwid, Montwił, Montwiłło, Montwit, Montywid, Monwid, Monwidowicz, Morstein, Morstin, Morstyn, Morsztyn, Mutykalski, Myszkowicz. N
Naguszewski, Nakwaski, Narmont, Narmunt, Nasmont, Natalski, Nazdrowicz, Newelski, Niedoma, Niemiera, Niemierzyc, Niesiołowski, Nieścinko, Nietowć, Nieustępowicz, Niewiardowski, Niezwiecki, Ninieński, Norewicz, Normont, Notowicz, Nozdrowicz, Nutowć, Nutowicz, Nutowiec. O
Odyniec, Oklejski, Okuszka, Okuszko, Olchowicz, Olchowiecki, Olechnowicz, Olechowicz, Ososkowicz, Osostowicz, Ostaniewicz, Ostankowicz, Ostaszkiewicz, Ostrowski, Ostrzeszewicz, Ostrzewski. P
Pacenko, Pacewicz, Pacyna, Pacynka, Pacynko, Pajewski, Pantalowski, Paruszewski, Parys, Parzenczewski, Parzęczewski, Parzęczowski, Paszkowski, Pausza, Pawłowski, Pawsza, Pereszczak, Pereszczaka, Petkiewicz, Petroch, Petruszewicz, Petyhorski, Piaszczyński, Piechocki, Piechowski, Pieczychowski, Pieniążek, Pietkiewicz, Pietraszko, Pietrusiński, Pigłowski, Pilecki, Piorun, Piotrewicz, Piotrowicz, Piotrowski, Piórkowski, Piórowicz, Pławiński, Pobłocki, Podgorski, Podhajecki, Podlęski, Podłęski, Pogorski, Pokrywnicki, Pokrzywnicki, Połocki, Połoniewicz, Połoński, Popławski, Postawka, Postawko, Preuss, Prusakiewicz, Pruski, Pruszak, Pruszakiewicz, Przegaliński, Przyborowski, Przyłuski, Przywidzki, Pstrocki, Ptaszyński, Pudliszkowski, Putianowicz, Putraszko, Putyanowicz, Puzyno. R
Raczkowski, Radwański, Rajcewicz, Rakiewicz, Rakowic, Rakowicki, Rakowicz, Rączkowski, Rekscia, Rekszyński, Rekść, Rekuć, Rentfiński, Rezwic, Rętfiński, Rimsza, Rogowski, Rohoziński, Rojcewicz, Roman, Romaszka, Romaszko, Roycewicz, Rozdzwienicki, Rozmanik, Rykowski, Rymsz, Rymsza, Ryx, Rzadki. S
Sachnowski, Sakel, Sakiel, Saltejewicz, Salewski, Samotycki, Samotyk, Sawojski, Scierski, Sczepiecki, Serbin, Sępieński, Sępiński, Siąski, Siciński, Sieczko, Siedleszczeński, Siedleszczyński, Siedliszczański, Siedliszczeński, Sieniawski, Sienkiewicz, Sierpski, Siezieniewski, Sięski, Sikorski, Skinder, Skorupa, Skorupka, Skorupko, Skumin, Sławaniewski, Sławicki, Sławiński, Sławoczyński, Sławoszyński, Słobodziński, Słobotski, Słotwiński, Słowacki, Słowaczyński, Słucki, Słupowski, Smoiski, Smojski, Sojkowski, Songin, Soroka, Soroko, Specymirski, Spicymirski, Spiner, Spławski, Srzechiński, Srzedzieński, Srzedziński, Stalkiewicz, Stancewicz, Stanczewicz, Staniewicz, Stanilewicz, Stanilewski, Stańczyk, Starowolski, Starzechowski, Staszkiewicz, Stawryłło, Stawryło, Stecewicz, Sterpejko, Stiiernski, Stirnski, Stiruski, Strejkowski, Streżowicz, Strubnica, Stryjkowski, Styrnski, Styrpejko, Styruski, Suchorowski, Sudnik, Swołyński, Sworski, Syćko, Syniewski, Szalamuński, Szalkiewicz, Szałkiewicz, Szaniecki, Szawernowski, Szczepicki, Szczepiecki, Szczypiecki, Szeński, Szott, Szpiner, Szredziński, Szuczewski, Szulakiewicz, Szuplewicz, Szwojnicki, Szymkiewicz, Szymkowicz. Ś
Ścierski, Śledziewicz, Śniadecki, Śnieżko, Średziński, Śrzedziński, Świniarski, Świrski. T
Talmont, Tarło, Tarnau, Tarnow, Tarnowski, Temruk, Tędziagolski, Tędziogolski, Tomkowicz, Tongin, Towgin, Towginowicz, Trojanowski, Trzcieński, Trzciński, Tułkowski, Tulikowski Tyszkiewicz. U
Ulęzgęłło, Urak, Urbanowicz, Urbański, Ustarbowski. V
Virion. W
Wacławski, Wapczyński, Wardeski, Wardęski, Warnsdorf, Warszewicz, Wasilewicz, Wawpszewicz, Wawszewicz, Wedecki, Węcławski, Węsierski, Wiazewicz, Wiaziewicz, Wiażewicz, Wiąz, Wicki, Wiedecki, Wieroszemski, Wierozemski, Wierzbicki, Więcławski, Wilkowski, Wisiecki, Wiszacki, Witcki, Witski, Wodzicki, Wojakowski, Wojanowski, Wojniat, Wojnowski, Woliński, Wolski, Wołkowski, Wołodko, Wołodźko, Woronowicz, Wrzosek, Wyrowski, Wyrozembski, Wyrozemski, Wyrozębski, Wyrozęski, Wyrzykowski, Wyskocki, Wysocki. Z
Zaborowski, Zaborski, Zabrzeziński, Zabrzeżański, Zacharewicz, Zacharowicz, Zajączkowski, Zawadzki, Zbirochowski, Zbiroski, Zbirowski, Ziembowski, Zienkowski, Zongołowicz, Zuroch, Zurowski, Zygmuntowicz. Ż
Żagliński, Żagowicz, Żarski, Żebrowski, Żłobicki, Żodan, Żongołłowicz, Żuk, Żuławski, Żurawicki, Żurawski, Żurowski, Życzyński, Żyła, Żyłowski, Żyrawski, Żytowski |
Cities | Dubno, Kalush, Mińsk Mazowiecki, Sieniawa, Stryków, Tarnopol, Tarnobrzeg, Tarnów, Trembowla, Przeworsk |
Gminas | Gmina Krzywcza |
BlazonEdit
Original coat of arms of Leliwa, otherwise referred to as Leliwa I include Azure Shield (in Polish heraldry, this tincture is always sky blue), a crescent or, surmounted by a mullet of six points of the second, a Polish nobleman's helm, Crest out of a Polish nobleman's coronet, a fan of seven peacock's feathers proper, charged with the elements of the shield. Azure Mantling and or Motto Leliwa, signifying the battle cry, 'to the Liwa', of these proclamatio-arms.
Notable bearers and othersEdit
Bearers mostly resided in the regions Kraków, Poznań and Sandomierz[3] of Poland, Wolyn and Podolia of Ukraine.
Families: Tarnowski family, Sieniawski family, Roycewicz family, Morsztyn family, Hlebowicz family, Czapski family, Tyszkiewicz family, Średziński families (Śrzedziński, Srzedziński, Sredziński), Sudnik family of Sudniki in[4] the former Vilnius poviat (modern day Belarus).
Notable bearers of this coat of arms include: Henryk Leliwa-Roycewicz, Krzysztof Monwid Dorohstajski, Rafał Jarosławski, Jan Andrzej Morsztyn, Adam Sieniawski, Adam Mikołaj Sieniawski, Mikołaj Sieniawski, Mikołaj Hieronim Sieniawski, Konstanty Słotwinski, Jędrzej Śniadecki, Jan Tarnowski, Jan z Tarnowa, Ludwik Tyszkiewicz, Ludwik Skumin Tyszkiewicz, Jan Janowicz Zabrzeziński, Jan Jurejewicz Zabrzeziński, Juliusz Słowacki, Witold Pilecki, Andrzej Bobola, Józef Czapski, Karol Hutten-Czapski, Emeryk Hutten-Czapski, Agenor Romuald Gołuchowski, Spytek I Jarosławski, Jan Chrucki, Henryk Dobrzański, Kazimierz Antoni Wodzicki, Michael Bisping
There are also: Lipka Tatar families of Aksan, Aksanow, Adamowicz, Abramowicz, Musicz, Illasiewicz and Smolski. Zaporozhian Cossack families of Hłasko (Hlaska). Hungarian families of Urak and Czobor. Circassian families of Szymkowicz and Temruk. French families of de Virion and de Spiner. German, Prussian families of Morstyn, Beyer, Brandt, Bolte, Przywidzki, Damerau, Kappel, Lipen. Flemish family of Bremer and Dutch/Netherlands families of De Kunder/Kunter/Kunther. Moldavian family Brăescu.
GalleryEdit
Drawings of Leliwa during the ages
Seal with the Leliwa arms of Jadwiga z Leżenic from the act of the Union of Horodlo in 1413
Leliwa on a cartouche in the Castle of Bielsko-Biala of the princes Sułkowski, 17th century
Paintings
Leliwa on the painting of Jan Krzysztof Tarnowski, 16th century
Leliwa on the painting of Mikołaj Hieronim Sieniawski, 17th century
Leliwa on the painting of Janusz Tyszkiewicz Łohojski, 17th century
Leliwa on the painting of Jerzy Tyszkiewicz, 17th century
Standard variations
Coat of arms of Prokop Sieniawski, a combination with the coat of arms Chodkiewicz of his wife
Coat of arms of Szczęsny Wojanowski, containing symbols of a Commander of the Malta Knights
Standard variations from ennoblements
Standard variations (considered as Leliwa variations only by single heraldists)
Coat of arms of Pierścień granted to Franciszek Ryx in 1768
Staszkiewicz II – variation used by the Staszkiewicz family from Samogitia, mentioned by Niesiecki
Aristocratic variations
Coat of arms of Princess Ostrogski and Zasławski, used according to Tadeusz Gajl also by Kłosewicz, Neronowicz, Szpila, Szpilewski and Szpilowski families.
Coat of arms of Hutten-Czapski, a combination of Leliwa and the German coat of arms of the Hutten family
Baron variation of the Pawłowski family (mentioned only by Juliusz Karol Ostrowski)
Coat of arms of Count Tarnowski
Coat of arms of Count Tyszkiewicz
Coat of arms of Count Wodzicki
Families from Kashubia
In Croatian and Illyrian heraldry
coat of arms of the Republic of Croatia, first shield from the left
Banal standard 1848.
Seal of king Andrije II., Duke of Croatia and Dalmatia (1197–1204)
Coat of arms of imaginary Great Illyria
Coat of arms of Varaždin
Coat of arms of Illyria from Fojnica Armorial
Coat of arms of Bosnia from a map of Joan Blaeu (1668.) ordered by Ban of Croatia Petar Zrinski
Coat of arms of Grb Bosne from Fojnica Armorial
See alsoEdit
BibliographyEdit
- Bartosz Paprocki: Herby rycerstwa polskiego na pięcioro ksiąg rozdzielone, Kraków, 1584.
- Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1.
- Alfred Znamierowski: Herbarz rodowy. Warszawa: Świat Książki, 2004. ISBN 83-7391-166-9.
- Jan Długosz: Liber Beneficiorum. T. I,II.
- Włodzimierz Dworzaczek: Leliwici Tarnowscy. Instytut Wydawniczy PAX, 1971. ISBN 8390150468.
- Sławomir Górzyński: Herby szlachty polskiej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego i Wydawnictwo ALFA, 1990. ISBN 83-230-0349-1.
- Szymon Okolski: Orbis Poloni.. T. 2. Kraków: 1641–1643.
- Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 1–2. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1897.
- Franciszek Piekosiński: Heraldyka polska wieków średnich. Kraków: Akademia Umiejętności, 1899.
- Hipolit Stupnicki: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego. T. 6. Lipsk: Breitkopf i Haertl, 1841.
- Alfred Znamierowski: Herbarz rodowy. Warszawa: Świat Książki, 2004. ISBN 83-7391-166-9.
- Oleg Odnorozhenko, Rodova heral''dyka Ruso-Vlaxiyi (Moldav''skoho hospodarstva) kincya XIV-XVI st., Harkiv, 2008, p. 65.
- Album paléographique moldave. Documents du XIVe, XVe et XVIe siècle. Recueillis par Jean Bogdan et publiés avec une instruction et des résumés par N. Iorga. Album paleografic moldovenesc. Documente din secolele al XIV-lea, al XV-lea şi al XVI-lea. Adunate de Ioan Bogdan şi publicate cu o introducere şi resumate de N. Iorga, Bucarest/București – Paris, 1926, planşa 98 (imagini în anexă).
ReferencesEdit
- ^ Hrvatski grb u mijenama hrvatske povijesti: Povijest dezintegracije, integracije, ideologije i samostalnosti, [Croatian Coat of Arms in Changes of Croatian History: The History of Disintegration, Integration, Ideology and Independence representing Croatia] (in Croatian) " Iako su ilirci donekle koristili i starije, predheraldičke simbole (leljiva, odnosno Mjesec i zvijezdu Danicu, kao integrativni faktor), trojni je grb ostao duboko ukorijenjenom zasadom u hrvatskoj simbolici, heraldici, ali i političkom životu.", Hrvatske revije br. 3.-4. 2011.
- ^ Kekez, Hrvoje: Grb Republike Hrvatske: simbol, identitet i tradicija, [The coat of arms of the Republic of Croatia: simbol, identity and tradition] (in Croatian) " Isto tako, vrlo brzo će se polumjesec i šesterkoraka zvijezda naći i na grbovima hrvatskih plemića i gradova (Gradec 14. st., Varaždin 15. st., Slatina. st.). Od 19. stoljeća simbol zvijezde i polumjeseca naziva se Leljiva, kao što je to slučaj s istovrsnim simbolima poljske heraldike gdje se zvijezda i polumjesec nalaze uvijek na plavom štitu.", 2012., p. 8.
- ^ Nazwy oboczne, zawołania i występowanie za: Alfred Znamierowski: Herbarz rodowy. Warszawa: Świat Książki, 2004, s. 125-126. ISBN 83-7391-166-9.
- ^ "Genealogia Polska 2 Polish Genealogy: Sudnik". Genealogia Polska 2 Polish Genealogy. 30 July 2015. Retrieved 2020-09-27.